Μιλάς στους χαρακτήρες σου;
Αν όχι, να ξέρεις πως θα έπρεπε.
Αν πρόκειται να γράψεις ένα πραγματικά καλό μυθιστόρημα, τότε πρέπει να ξέρεις τους χαρακτήρες σου πάρα πολύ καλά.
Και ο καλύτερος τρόπος για να το πετύχεις αυτό είναι να τους θέσεις τρία απλά ερωτήματα.
Ο Leon Sumelian στο βιβλίο του: «Techniques of Fiction» (γραμμένο πριν από 40 χρόνια) λέει το εξής σχετικά με τη δημιουργία μυθοπλαστικών ηρώων:
"Η δημιουργία χαρακτήρων είναι μία περίπλοκη και άπιαστη τέχνη και δεν μπορεί να περιοριστεί σε ακριβείς κανόνες ή σε μία περιεκτική πρόταση. Όσο περισσότερο μιλάμε για αυτήν, τόσο πιο πολύ νιώθουμε ότι έχουμε μείνει πίσω και αυτό είναι αναγκαίο επειδή η ανθρώπινη προσωπικότητα παραμένει ένα μυστήριο αντικείμενο.
Αποτελεί ένα σύμπαν από μόνη της και είμαστε ξένοι ακόμη και στον εαυτό μας. Η δημιουργία χαρακτήρων απαιτεί γνώση του εαυτού μας και αυτογνωσία σχετικά με την ανθρώπινη φύση. Πρόκειται για κάτι περισσότερο από μία απλή μίμηση.
Το να είσαι πραγματικός δεν είναι κάτι που συμβαίνει από μόνο του. Πολλοί χαρακτήρες είναι απλά αυτό-απομιμήσεις αληθινών ανθρώπων. Το να είναι «πραγματικοί» και «ζωντανοί» για τους αναγνώστες σου δεν είναι κάτι που θα συμβεί από μόνο του."
Για να δημιουργήσεις «αληθινούς & ζωντανούς» χαρακτήρες πρέπει να γίνεις κάτι σαν ψυχολόγος και να μάθεις για την ανθρώπινη φύση.
Ως επιμελήτρια πολλών μυθιστορημάτων και ως μέλος της ομάδας ανάγνωσης για έναν από τους σημαντικότερους εκδοτικούς οίκους στην Ελλάδα, έχω διαβάσει πάρα πολλά νέα μυθιστορήματα, πολύ πριν αυτά φτάσουν στα ράφια των βιβλιοπωλείων, αν φτάσουν ποτέ…
Δυστυχώς η «σωστή και ολοκληρωμένη» δημιουργία χαρακτήρων δεν είναι το καλό στοιχείο πολλών βιβλίων γραμμένα από νέους συγγραφείς.
Και δίχως συναρπαστικούς και "αληθινούς" ήρωες δεν μπορείς να έχεις ουσιαστική πλοκή, ενδιαφέρον, σασπένς, και ό,τι άλλο μπορείς να φανταστείς που συνθέτει ένα πολύ καλό μυθιστόρημα.
Και δεν πιστεύω ότι φταίει το γεγονός πως οι συγγραφείς τους δεν έχουν ασχοληθεί αρκετά ή πως δεν έχουν ταλέντο.
Διαβάζοντας όλα αυτά τα νέα βιβλία, νιώθω ότι αρκετοί από τους συγγραφείς που έχω συνεργαστεί μαζί τους για την επιμέλεια των βιβλίων τους, αφοσιώνονται – πραγματικά - στη δημιουργία των χαρακτήρων τους, αλλά αυτοί καταλήγουν να είναι επίπεδοι και τυποποιημένοι, γιατί δεν γνωρίζουν πως να το κάνουν σωστά.
Γιατί πολλοί συγγραφείς πιστεύουν ότι δεν χρειάζεται όλοι οι χαρακτήρες να είναι το ίδιο ανεπτυγμένοι.
Ενώ υπάρχουν και πολλοί συγγραφείς που πιστεύουν, πως καθώς η πλοκή ξεδιπλώνεται, ο χαρακτήρας θα αποκαλυφθεί από μόνος του και θα γίνει αληθινός. Φυσικά ούτε αυτό ισχύει.
ΟΜΩΣ τις περισσότερες φορές το σημαντικότερο πρόβλημα είναι, πως ο συγγραφέας δεν έχει κάνει μία ενδοσκόπηση (του κάθε χαρακτήρα του) και να εξετάσει γιατί είναι αυτός που είναι την κάθε φορά.
Δεν προτείνω να πάμε όλοι σε ψυχολόγο για να ψυχαναλύσουμε τους ήρωές μας, αλλά αν κάνουμε μία ενδοσκόπηση, θα ανακαλύψουμε κάποιες αλήθειες σχετικά με το γιατί είναι αυτοί που επιλέγουμε να είναι οι ήρωές μας, σε κάθε σελίδα του βιβλίου μας.
Λοιπόν, θα μοιραστώ μαζί σου σήμερα μία απλή τεχνική που χρησιμοποιώ προσωπικά, όταν δημιουργώ τους χαρακτήρες/ήρωές μου και να κάνω μια βαθειά ενδοσκόπηση σε αυτούς.
1) Έχω ήδη σκεφτεί τους χαρακτήρες μου.
2) Γνωρίζω την πλοκή, την υπόθεση, και μπορεί ήδη να έχω δουλέψει μεγάλο μέρος της ιστορίας ή μπορεί απλά να έχω μία ιδέα. Δεν έχει σημασία.
3) Αλλά κάποια στιγμή, θα κάτσω (για πολλές μέρες), και θα αφιερώσω χρόνο στη δημιουργία των χαρακτήρων μου, που θα αποτελούν την καρδιά της ιστορίας μου.
Αυτός ο χρόνος είναι πολύ σημαντικός για μένα προσωπικά, και δεν ξεκινώ ποτέ να γράφω το μυθιστόρημά μου μέχρι οι χαρακτήρες μου να έχουν πάρει σάρκα και οστά και να γνωρίζω όσα χρειάζομαι γι’ αυτούς.
Και δεν αναφέρομαι στο τι τους αρέσει να τρώνε ή τι ταινίες βλέπουν. Αυτά είναι ασήμαντα- εμπιστέψου με. Αυτές οι μικρές λεπτομέρειες είναι απλά η επιφάνειά τους και όχι η ουσία τους.
Ο κάθε ήρωάς μου θα πρέπει να είναι απόλυτα αληθινός - τουλάχιστον για μένα.
Μάλιστα, υπάρχουν και μερικοί συγγραφείς που πιστεύουν ότι είναι σωστό και πως δεν πειράζει, να αρχίσουν τη συγγραφή ενός μυθιστορήματος (που είναι ένα μεγάλο σε όγκο κείμενο, με πολλά στοιχεία που πρέπει να συνδιαστούν μεταξύ τους) και να αφήνουν τους χαρακτήρες τους ανεξέλεγκτους για να δουν τι θα συμβεί.
Αυτό είναι επιτρεπτό αν η συγγραφή είναι ένα παιχνίδι για σένα και γράφεις αποκλειστικά για την δική σου προσωπική απόλαυση και δεν σκοπεύεις να μοιραστείς τα κείμενά σου με κάποιον εκδότη, και κάπου παρακάτω, με το αναγνωστικό κοινό.
Αν όμως θες να γράψεις ένα μυθιστόρημα με μία συγκεκριμένη ιστορία και να μεταδώσεις συγκεκριμένα θέματα μέσα από τις σελίδες σου, μια τέτοια πρακτική, δεν πρόκειται να λειτουργήσει.
Οι 3 ερωτήσεις που κάθε καλός συγγραφέας μυθιστορημάτων κάνει στους ήρωές του.
Γράφω, λοιπόν, τη λίστα με τους κεντρικούς μου χαρακτήρες σε μία σελίδα κι έπειτα αφιερώνω λίγο χρόνο στο να ρωτήσω τους χαρακτήρες μου τα εξής: A. Ποια είναι η βασική σου ανάγκη; Τι θέλεις να κάνεις πιο πολύ από ο,τιδήποτε άλλο στον κόσμο σου, αυτή την στιγμή της ζωής σου; Και τι θα έκανες, πώς θα αντιδρούσες αν δεν ικανοποιηθεί αυτό το θέλω σου; Αυτή σου η ανάγκη; B. Ποιος είναι ο μεγαλύτερός σου φόβος; Γ. Και ποιο ήταν/είναι το γεγονός που σε πλήγωσε περισσότερο από ο,τιδήποτε άλλο και σε έκανε να αλλάξεις ως άνθρωπος; Αυτές οι τρεις ερωτήσεις είναι τόσο χρήσιμες και ισχυρές που ακόμη κι αν δεν γνωρίζεις τίποτε άλλο για το πώς σμιλεύουμε και συστήνουμε ολοκληρωμένα, με βάθος και πολυπλοκότητα τους βασικούς ήρωες ενός μυθιστορήματος, είναι από μόνες τους αρκετές και ικανές για να σε βοηθήσουν. Η τελευταία ερώτηση είναι η πιο κρίσιμη και αυτή με την οποία ασχολούμαι παραπάνω, γιατί η απάντησή της με βοηθάει να πάω βαθειά μέσα στην ψυχή και το πνεύμα του κάθε ήρωά μου.
Όλοι μας έχουμε πληγωθεί στο παρελθόν. Το ίδιο λοιπόν πιστεύω και για τους ήρωές μου. Και λόγω αυτού του πόνου που βιώσαμε όταν πληγωθήκαμε, δύο πράγματα συνέβησαν: Α. Δημιουργήσαμε ένα ψεύτικο πρόσωπο για να προστατέψουμε την καρδιά μας.
και
Β. Αυτός ο πόνος μας έκανε να πιστέψουμε ένα ψέμα για τον εαυτό μας και τον κόσμο.
Ένα πολύ απλό παράδειγμα.
Έχουμε το κορίτσι/ηρωίδα που το εγκαταλείπει ο πατέρας του και τώρα δεν μπορεί να εμπιστευτεί τους άντρες ή να κάνει μακροχρόνια σχέση.
Πληγώθηκε, φοβήθηκε, «προστατεύει» τον εαυτό της από το να πληγωθεί ξανά με το να μην ερωτεύεται ή με το να μην εμπιστεύεται τους άνδρες. Ζει στο ψέμα που «έχτισε» για να μην πονέσει ξανά.
Στο παραπάνω παράδειγμα, το ψέμα είναι ότι το κορίτσι πιστεύει πως όλοι οι άντρες θα απομακρύνονται από κοντά της.
Ότι δεν μπορεί να τους εμπιστευτεί ή να τους δώσει την καρδιά της και γι’ αυτό το λόγο πάντα κρατά τις αποστάσεις.
Αυτό είναι το «εξωτερικό» ψέμα.
Η άλλη όψη του ψέματος βρίσκεται εσωτερικά (και ως συγγραφέας πρέπει να κοιτάξεις και τις δύο πλευρές του ίδιου νομίσματος) και αυτή η άλλη και δεύτερη όψη, αυτού του συγκεκριμένου νομίσματος, λέει πως το κορίτσι πιστεύει ένα πολύ συγκεκριμένο ψέμα για τον εαυτό της.
Πιστεύει πως δεν αξίζει να αγαπηθεί.
Το βλέπεις αυτό;
Αν προσεγγίζεις τους ήρωες (και κατ’ επέκταση την πλοκής σου με αυτό τον τρόπο) τότε έχεις πλούτο, βαθύ και ισχυρό για το μυθιστόρημά σου, ανεξάρτητα από την κατηγορία που αυτό θα ανήκει ή από τον όγκο του.
Τώρα, όταν βάλεις αυτό το κορίτσι/ηρωίδα σε διάφορες σκηνές του μυθιστορήματός σου, αυτό το κορίτσι θα αντιδράσει με συγκεκριμένους τρόπους βασισμένη στο ψέμα που λέει στον εαυτό της, αλλά και στο ψέμα που πιστεύει για τους άλλους.
Κι αν όλο αυτό το «δέσεις» με τους μεγαλύτερούς της φόβους της… στην συγκεκριμένη περίπτωση, φόβος για οικειότητα και φόβος για εγκατάλειψη.
Νομίζω πως μαντεύεις το πόσο βαθειά μπορείς να πας.
Βλέπεις τη σύνδεση;
Η βασική της ανάγκη, αυτό που θέλει πιο πολύ από όλα στην ζωή της, είναι να πάρει αυτό που πιστεύει πως είναι ακατόρθωτο λόγω των ψεμάτων που έχει οικειοποιηθεί.
Θέλει περισσότερο απ’ οτιδήποτε άλλο να αγαπηθεί, αλλά δεν μπορεί να το πετύχει. Θέτει στον ίδιο της τον εαυτό τα εμπόδια.
Αυτές οι τρεις ερωτήσεις σε πάνε κατευθείαν στην καρδιά και την αξιοπιστία των πράξεων και συμπεριφορών των χαρακτήρων σου.
Γι’ αυτό "μίλα" μαζί τους, θέσε τους αυτά τα ερωτήματα, αφιερωσέ τους χρόνο και άσε τους να σου αποκαλύψουν τον εαυτό τους.
Εάν το κάνεις, θα διαπιστώσεις κι εσύ ότι οι χαρακτήρες σου μπορούν να είναι περίπλοκοι και το πιο σημαντικό, "ζωντανοί" και ολοκληρωμένοι.
~~~~
Τώρα θέλω να ακούσω από σένα που διάβασες όλα τα παραπάνω.
Εσύ πώς προσεγγίζεις τους ήρωές σου; Επιφανειακά ή φροντίζεις να κάνεις την ενδοσκόπισή τους;
Πιστεύεις ότι αυτές οι 3 ερωτήσεις μπορούν να δώσουν "άλλο" βάθος στην πλοκή σου;
Αν έχεις δικά σου tips και συμβουλές που θα ήθελες να μοιραστείς μαζί μας, θα ήταν τιμή μας...
Γράψε μου στο info@writing-online.gr
Ό,τι κι αν θέλεις να γράψεις… μυθιστόρημα, παραμύθι, μη λογοτεχνικό βιβλίο, ή σενάριο… η έκφρασή σου μέσα από τις λέξεις είναι σημαντική και πολύτιμη. Μην μας την στερείς.
Όπως πάντα, σε ευχαριστώ που διαβάζεις, παρακολουθείς και μοιράζεσαι τα όσα συμβαίνουν εδώ.
Μαρία
Αν θέλεις να καλλιεργήσεις και να εξελίξεις κι εσύ την δεξιότητά σου ως Συγγραφέας βεβαιώσου ότι προμηθεύεσαι και διαβάζεις το νέο μου βιβλίο.
Το Νέο Μου Βιβλίο με αφορμή τα 10 χρόνια λειτουργίας του Writing-Online, σύντομα θα είναι στα χέρια σου!
Και συμπληρώνοντας το email σου στην σχετική φόρμα που υπάρχει στην σελίδα που θα βρεις ΚΑΝΟΝΤΑΣ CLICK ΑΚΡΙΒΩΣ ΕΔΩ θα λάβεις αυτόματα:
- Σημαντική Προσωπική Έκπτωση για την απόκτηση του βιβλίου.
- Μαζί με το βιβλίο θα λάβεις ΔΩΡΕΑΝ και το νέο μου Online Course με τίτλο και θέμα: "Τα βήματα που ακολουθώ -την κάθε φορά!- πολύ πριν γράψω την πρώτη πρόταση σε ένα νέο μου βιβλίο, ώστε να εξασφαλίσω την επιτυχία των πωλήσεών του πριν από την έκδοσή του."
**Για όλα τα παραπάνω θα ενημερωθείς προσωπικά αφού συμπληρώσεις το email σου στην σχετική φόρμα που υπάρχει ΚΑΝΟΝΤΑΣ CLICK ΑΚΡΙΒΩΣ ΕΔΩ.
Και φυσικά αν υπάρχουν φίλοι, συγγενείς, συνάδελφοι που κάτι τέτοιο τους βοηθά και τους αφορά, προώθησε τους αυτό το post τώρα.
Να είσαι είναι η μέρα σου ανέλπιστα υπέροχη!
Μαρία