Ως προπονήτρια συγγραφής – δημιουργικής γραφής εδώ και αρκετά χρόνια, έχω γνωρίζει πολλούς ταλαντούχους εν-δυνάμει συγγραφείς που έχουν εξαιρετικές ιδέες για λογοτεχνικά βιβλία, σενάρια ή θεατρικά κείμενα, αλλά έχω ακούσει και ένα σωρό δικαιολογίες (που μοιάζουν αληθινές, ενώ δεν είναι), που βάζουν φρένο σε αυτά τα άτομα και δεν γράφουν.
Σου αναφέρω παρακάτω τις επικρατέστερες των δικαιολογιών, για να δεις αν κι εσύ αυτοπαραμυθιάζεσαι για τους ίδιους λόγους και δεν έχεις γράψει ακόμη όσα θα μπορούσες.
Νο 1: Δεν έχω χρόνο. Σε πληροφορώ ότι οι πλειοψηφία των συγγραφέων που γνωρίζεις και θαυμάζεις, έχουν ακριβώς τις ίδιες 24 ώρες για μία ημέρα με σένα, και οι περισσότεροι, έχουν και κάποια άλλη δουλειά, υποχρεώσεις οικογενειακές, κοινωνικές κλπ.
Ξέρω ότι θέλεις να γράψεις, ξέρω ότι προσπαθείς να βρεις χρόνο, ξέρω ότι ελπίζεις πως αύριο, την επόμενη εβδομάδα, τον επόμενο μήνα, αυτό το καλοκαίρι, ή μετά την πρωτοχρονιά, ελπίζεις και πιστεύεις ειλικρινά πως θα έχεις τον απαιτούμενο ελεύθερο χρόνο.
Όμως αν μείνεις απλά με την ελπίδα, το πιο πιθανό είναι να μην τα καταφέρεις. Αυτό που χρειάζεται να κάνεις είναι να ορίσεις συγκεκριμένες μέρες και ώρες, όπου θα οριοθετήσεις αυτό τον χρόνο, από άλλες δραστηριότητες και θα αφιερωθείς στην συγγραφή.
Μόνο αν οριοθετήσεις χρόνο για τον εαυτό σου, με την ίδια αυτοπειθαρχεία που πας κάθε πρωί στην δουλειά σου, θα καταφέρεις να γράψεις και να απαλλαγείς από αυτή την δικαιολογία.
Η συγγραφή, είτε την αντιμετωπίζεις ως χόμπι, είτε ως επάγγελμα, είναι μια διαδικασία που απαιτεί την ενέργειά σου και τον χρόνο σου!
Νο 2. Δεν ξέρω αν έχω αρκετό ταλέντο. Από την στιγμή που διαβάζεις αυτό το κείμενο και είσαι μέλος της παρέας μας, σε διαβεβαιώ πως έχεις το απαιτούμενο ταλέντο, αλλιώς αυτές οι σελίδες θα σου ήταν απλώς αδιάφορες…
Και σου θυμίζω… χρειάζεσαι 10% ταλέντο και 90% συνειδητή δουλειά για να τα καταφέρεις! Και όπως αντιλαμβάνεσαι για το 90% χρειάζεται να αφιερώσεις χρόνο!
Επίσης ένα λάθος που κάνουν οι εν δυνάμει συγγραφείς είναι ότι πιστεύουν πως πρέπει να βελτιώσουν το ταλέντο που ήδη διαθέτουν, κι αυτό για την συγγραφή δεν είναι απόλυτα χειροπιαστό. Έτσι… εγκαταλείπουν την προσπάθεια, ή δεν ξεκινούν καν.
Νο. 3 Δεν ξέρω πώς να ξεκινήσω. Δεν ξέρω πώς να τελειώσω. Δεν ξέρω πώς να συνδέσω το τέλος με την αρχή μου. Αυτή η δικαιολογία είναι τρία σε ένα! Και είναι πέρα για πέρα αληθινή για συγγραφείς που λειτουργούν δίχως σχεδιάγραμμα, δίχως – έστω και κάποιας πρωτόλειας μορφής – σκελετό.
Ευτυχώς η προπόνηση που κάνουμε μαζί μέσα από τα Ψηφιακά Σεμινάρια Συγγραφής / Δημιουργικής Γραφής θα σε απαλάξουν από τη δυσάρεστη θέση:
Να γράψεις ένα κείμενο 80 ή/και 100 σελίδων, και ξαφνικά να σου έρθει η «τέλεια» ιδέα που ή δεν θα ξέρεις πώς να την συνδυάσεις με ό,τι ήδη έχεις γράψει και θα πρέπει να ακυρώσεις την προσπάθειά σου, ή θα πρέπει να παραιτηθείς από την «τέλεια ιδέα» για τους ίδιους λόγους.
Να ξέρεις πολύ καλά τι θέλεις να πεις, αλλά να μην έχεις ιδέα πώς να ξεκινήσεις.
Να έχεις αρχή και μέση για ένα κείμενο, αλλά τίποτα να μην σου κολλάει για το τέλος.
Νο 4. Δουλεύω καλύτερα υπό πίεση, εδώ δεν έχω κάποια προθεσμία. Για κάποιον περίεργο λόγο οι προθεσμίες εργάζονται υπέρ του ανθρώπινου πληθυσμού. Αναλογίσου εσένα για παράδειγμα, όταν έχεις κάποια προθεσμία για μια δουλειά, πότε την κάνεις; Ασχολείσαι μαζί της μόλις σου την αναθέσουν; Ή εξαντλείς το χρονικό περιθώριο που έχεις και αυξάνεις την παραγωγικότητά σου, καθώς η στιγμή της προθεσμίας πλησιάζει;
Το πιο πιθανό είναι το δεύτερο, έτσι δεν είναι;
Εκμεταλλεύσου λοιπόν το στοιχείο αυτό της ανθρώπινης φύσης μας και θέσε προθεσμίες για τα κείμενά σου. Αυτοπειθάρχησε και γίνει παραγωγικός!
Νο 5. Δεν βρίσκω τον λόγο να το κάνω. Ως Coach, γνωρίζω πολύ καλά την δυναμική των κινήτρων. Θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο μέσα σου το «γιατί».
Γιατί να μείνεις μόνος, να παιδευτείς, να ξυπνήσεις πρωί, ή να ξενυχτήσεις παρέα με τις λέξεις, αντί να επιλέξεις τον καφέ με τους φίλους το dvd στον καναπέ του σαλονιού;
Αν η απάντηση σε αυτό το γιατί δεν είναι ισχυρή και προσωπική για σένα, πιστεύω ότι πολύ δύσκολα θα αυτοπειθαρχήσεις απέναντι στον χρόνο και την ενέργεια που απαιτεί μια ολοκληρωμένη λογοτεχνική δουλειά. Η απάντηση σε αυτό το «γιατί» είναι το κίνητρό σου.
Και το κίνητρό σου θα πρέπει να είναι το λάβαρό σου γι’ αυτή την διαδρομή!
Νο 6. Κάνω σκελετούς, αλλά δεν με βοηθάνε. Συνήθως το πρόβλημα δεν είναι ο σκελετός, συνήθως το πρόβλημα βρίσκεται στην δυσκολία να γίνει ο οποιοσδήποτε σκελετός βιβλίο. Και αναγνωρίζω αυτόν τον προβληματισμό… να ξέρεις τι θέλεις να πεις, αλλά να μην καταφέρνεις το πώς.
Μέσα από τα Ψηφιακά Σεμινάρια Συγγραφής / Δημιουργικής Γραφής και με κατάλληλη προπόνηση και αρκετές διαφορετικές τεχνικές σκελετού και σχεδιαγράμματος, αυτή η δυσκολία – δικαιολογία δεν θα υφίσταται για σένα.
Νο 7. Είμαι τελειομανής, θέλω όλα να είναι στην εντέλεια. Μόνο που στην λογοτεχνία, και στην τέχνη γενικότερα… το να είσαι τελειομανής δεν βοηθά και τόσο. Αυτό που έχω να συμβουλεύσω όλους όσους ανήκουν σε αυτή την κατηγορία είναι... να το ξεπεράσουν!
Το κείμενο είναι ένα ζωντανό έργο τέχνης. Αυτό σημαίνει ότι μόνιμα μπορεί να επιδέχεται αλλαγές και βελτιώσεις, που επίσης αυτόματα σημαίνει, ότι αυτή είναι μια διαδικασία που – αν είσαι τελειομανής – να μπορεί να μην τελειώσει ποτέ.
Ένας συγγραφέας που θέλει τα πάντα στην εντέλεια, σημαίνει ότι δεν θα ολοκληρώνει την διαδικασία της επιμέλειας ποτέ. Κι αυτός είναι ένας από τους σπουδαιότερους λόγους του, που δεν τελειώνει τα βιβλία του, κι εμείς δεν έχουμε τη χαρά να τα διαβάσουμε.
Νο 8. Είμαι αναβλητικός Η αναβλητικότητα είναι γενικότερα κακή συνήθεια για τη ζωή μας. Αυτή η συνήθεια, ναι, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη συγγραφή, μιας και έρχεται σε απόλυτη αντίθεση με την πειθαρχεία που απαιτείται.
Ο καθένας ας βρει εκείνα τα «κολπάκια» για να «ξεγελάσει» την αναβλητικότητά του και ας γίνει συνεπής τόσο απέναντι στις απαιτήσεις της συγγραφής, όσο και απέναντι στις απαιτήσεις των προσωπικών ονείρων, στόχων και θέλω.
Εύχομαι μετά από όλα αυτά που διάβασες να πάψεις τις δικαιολογίες και να αρχίσεις να γράφεις ΤΩΡΑ!
Τα λέμε ξανά σύντομα!
Μαρία Γούσιου,
Συγγραφέας, Writing-Coach + Eπιμελήτρια Βιβλίων
Οικοδέσποινα Online/Ψηφιακών Σεμιναρίων Συγγραφής - Δημιουργικής Γραφής
Οικοδέσποινα του Writing-Online.gr