1. Μη βάζεις έναν χαρακτήρα να λέει στον άλλον τι να κάνει, και ο άλλος σαν «καλό παιδί» ή «καλός μαθητής» να το κάνει. Ο κάθε χαρακτήρας θα πρέπει να βρει τις δικές του λύσεις για να είναι απρόβλεπτες και μη αναμενόμενες για τον αναγνώστη.
2. Μη χρησιμοποιείς τις «βουλές του Κυρίου» ή/και τα γεγονότα που έρχονται από το πουθενά για να κάνεις τις ανατροπές στην πλοκή σου.
Οι χαρακτήρες θα πρέπει να βρίσκουν τις δικές τους λύσεις και να μην είναι έρμαια της όποιας εξωτερικής δύναμης. Για παράδειγμα, αν ο ήρωάς σου έχει ανάγκη από χρήματα, δεν θα πρέπει ξαφνικά να επιλυθεί με το να κερδίσει ένα λαχείο ή με τον το θάνατο ενός πλούσιου θείου.
3. Μη βάζεις έναν χαρακτήρα να λέει ποια είναι η ιστορία και ποιο το ηθικό μήνυμα της. Αυτά τα πράγματα πρέπει να είναι προφανή από τις δράσεις και τις αντιδράσεις των χαρακτήρων.
4. Μη δημιουργείς πρόβλημα σε μία σκηνή το οποίο επιλύεις επανειλημμένα στην αμέσως επόμενη. Αν το κάνεις αυτό συχνά, χάνεις τον ρυθμό του ενδιαφέροντος του αναγνώστη – θεατή, γιατί από κάποιο σημείο και μετά απλά το περιμένει.
5. Μη δίνεις στους ήρωές σου ειδικές εξουσίες, δυνάμεις και ικανότητες, (εκτός κι αν γράφεις καθαρά επιστημονικής φαντασίας κείμενο) μόνο και μόνο για να εξυπηρετήσεις τις ανάγκες τις πλοκής σου.
Ακόμη και η σειρά επιστημονικής φαντασίας Star Trek, είναι βασισμένη σε πραγματικούς ανθρώπους που αντιμετωπίζουν πραγματικά προβλήματα ζωής, σε ασυνήθιστες συνθήκες.
6. Μη χρησιμοποιείς «υπερβολική γλώσσα». Μη γίνεσαι υπερβολικός στο σεξ και στη βία. Ακόμη και κάποιες ταινίες που έχουν υπερβολική χρήση αυτών των στοιχείων, ιδιαίτερα όταν δεν είναι άκρως απαραίτητα για την πλοκή, δεν γίνονται ευνοϊκά αποδεκτές. Γενικότερα, θέματα που μειώνουν το ανθρώπινο στοιχείο χωρίς λόγο και αιτία, ή που κακομεταχειρίζονται ζώα, δεν αγαπιούνται από θεατές και αναγνώστες.
7. Μη δείχνεις/λες τι έκανε ο ήρωας από τη μία σκηνή στην επόμενη ή τι έκανε στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα εάν δεν βοηθάει την ιστορία. Επίτρεψε στον αναγνώστη/θεατή σου να γίνει ενεργός και εμπιστεύσου τόσο το μυαλό όσο και την φαντασία του!
8. Μην αναλύεις διεξοδικά τις σκηνές δράσης (σκηνές με πολλή κίνηση). Δώσε αυτά που είναι σημαντικά για να καταλάβουμε τι συμβαίνει και τις λεπτομέρειες που μπορούν να κάνουν την διαφορά, αλλά όχι εκείνες που θα κάνουν το κείμενό σου να πλατειάσει και να κουράσει.
9. Μη γράφεις ακριβώς με τον τρόπο που οι άνθρωποι γύρω σου μιλάνε. Ναι, θέλουμε αυθεντικότητα και ζωντάνια στον λόγο, αλλά δεν θέλουμε περιττές επαναλήψεις, το να πετάγονται οι ήρωες από το ένα θέμα στο άλλο, να λαμβάνουν υπόψη τους λεπτομέρειες που δεν παίζουν ρόλο στην πλοκή, κλπ.
Ό,τι βάζεις πάνω στο χαρτί να είναι ουσιαστικό, τόσο για τους ήρωες όσο και για την πλοκή σου γενικότερα!
10. Μη χρησιμοποιείς εισαγωγικά ή «είπε…. είπε…» ή «ένιωσε...» στον διάλογο. Ο διάλογος θα πρέπει να σταθεί από μόνος του για κάθε ήρωα.
11. Μη χρησιμοποιείς αργκό λέξεις ή φράσεις και αποκρουστική γλώσσα. Τείνουν να επισκιάζουν τις έννοιες του διαλόγου. Η λογοτεχνία δεν είναι πραγματικότητα και ο υπερβολικός ρεαλισμός μειώνει αντί να ενισχύει τα κείμενα.
12. Μη χρησιμοποιείς αναδρομές στο παρελθόν, όπου είναι δυνατόν. Οι αναδρομές καθυστερούν τη δράση. Όταν μια ιστορία κινείται προς τα πίσω, τότε δεν πάει μπροστά, κι αυτό σπάνια είναι ευχάριστο για τον αναγνώστη/θεατή.
Μαρία Γούσιου,
Συγγραφέας, Writing-Coach + Eπιμελήτρια Βιβλίων
Οικοδέσποινα Online/Ψηφιακών Σεμιναρίων Συγγραφής - Δημιουργικής Γραφής
Οικοδέσποινα του Writing-Online.gr